Besloten Hofjes
Tijdens de late middeleeuwen ontstond in de Lage Landen een unieke religieuze kunstvorm: de Besloten Hofjes. Dat zijn rijkgevulde retabelkastjes die paradijselijke tuinen verbeelden. Ze worden afgewerkt met zijden bloemen, houten sculpturen, medaillons, relieken en inscripties. Je kan er met je gedachten in verdwalen. Het Besloten Hofje met Sint-Elisabeth, Sint-Ursula en Sint-Catharina behoort tot de unieke collectie Mechelse Besloten Hofjes. Nergens ter wereld zijn zoveel Hofjes samen te zien.
Besloten Hofje met drie heiligen
Dit Besloten Hofje is een van de mooiste en best bewaarde voorbeelden van deze kijkkastjes uit de zestiende eeuw. Drie vrouwelijke heiligen sieren deze retabelkast. Je ziet Sint-Elisabeth met haar kroon en boek en een bedelaar aan haar voeten. In het midden staat Sint-Ursula die de elfduizend maagden beschermt terwijl ze de drie pijlen vasthoudt die haar gedood hebben. En tenslotte is er Sint-Catharina die het gouden zwaard in haar handen houdt.
De beelden zijn mooie voorbeelden van de poupées de Malines of Mechelse poppetjes. Tussen de drie prominente figuren zie je Maria Magdalena die knielt voor de herrezen Christus. Op de zijpanelen zijn een man en twee vrouwen te zien, telkens met hun patroonheilige. Recent onderzoek bracht aan het licht dat het gaat om Jacob Van den Putte, Margareta Svos en hun dochter Maria Van den Putte. Maria trad in 1524 toe tot de Gasthuiszusters, wat mogelijk de reden is dat dit Hofje werd gemaakt.
Unieke collectie Besloten Hofjes
Museum Hof van Busleyden toont een unieke verzameling van zeven Besloten Hofjes. Ze genieten bijzondere erkenning als Vlaamse Topstukken. Het gaat om:
- Besloten Hofje met H. Elisabeth, Ursula en Catharina
- Besloten Hofje met Madonna
- Besloten Hofje met Calvarie
- Besloten Hofje met Calvarie, H. Maagd en Johannes de Doper
- Besloten Hofje met H. Augustinus, Anna te Drieën en Maria en Kind
- Besloten Hofje met Calvarie en jacht op de eenhoorn
- Besloten Hofje met Daniël in de leeuwenkuil
Meer lezen
In 2018 verscheen het boek De Besloten Hofjes van Mechelen – Laatmiddeleeuwse paradijstuinen ontrafeld (Lieve Watteeuw en Hannah Iterbeke, red.) waarin je als lezer oog in oog komt te staan met de schitterende details uit deze prachtige Hofjes. Het boek reikt kennis aan over de materialen, beeldtaal en mystiek van deze bijzondere kijkkasten. Het is een totaaloverzicht van jarenlang internationaal academisch onderzoek. Je kan het boek vinden in de museumshop.
